Μια ειδική αναφορά αξίζει στο βιβλίο Η "Σωτηρία": τόπος μαρτυρίου των φθυσικών του Κώστα Στούρνα, μια πολύ σημαντική μαρτυρία που λογοκρίθηκε από τη δικτατορία του Μεταξά και ξαναεκδόθηκε πρόσφατα (η κυκλοφορία του συμπίπτει με την έκθεση) σε επιμέλεια Γ. Σταυράκη (το οποίο υπάρχει μετά την επίσκεψη μας στην έκθεση και στη βιβλιοθήκη του σχολείου).
Όπως διαβάζουμε σε ένα άρθρο (Νίκος Καραντηνός, Ριζοσπάστης):
....
ΜΑΣ γυρίζει πολλά χρόνια πίσω η αναφορά στην εφιαλτική αρρώστια, το «χτικιό», όπως είχε τότε ονοματίσει το λαός τη φυματίωση. Εικόνες απελπισίας στα χωριά, στις πόλεις που τους «έπεφτε» να 'χουν φυματικό στο σπίτι και ν' αναζητούν κι εκείνοι μ' αγωνία σε κάποιο σανατόριο το κρεβάτι.
Η ΠΟΡΕΙΑ προδιαγραμμένη, όπως και το τέλος. Λιγοστοί οι τυχεροί που ξέφευγαν από το δρεπάνι του χάρου! Μια επίσημη στατιστική του σανατόριου δείχνει ότι το 42% των αρρώστων που μπαίνουν εκεί πεθαίνουν σε 15 το πολύ μέρες, το 25% φτάνει τους δυο μήνες και μόλις το 3-4% περνούν το χρόνο.
ΕΝΑ μικρό βιβλιαράκι με τον τίτλο «Η Σωτηρία - τόπος μαρτυρίου των φθισικών», που έγραψε, ύστερα από ένα μεγάλο ρεπορτάζ, ο αγωνιστής δημοσιογράφος Κώστας Στούρνας, αποκάλυπτε την εφιαλτική κατάσταση που επικρατούσε στο πρώτο σανατόριο της χώρας, στο οποίο νοσηλεύονταν γύρω στις 5.000 άρρωστοι.
ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ η γραφή του δημοσιογράφου από τα δυο προλογικά του λόγια, με τα οποία ανοίγει το βιβλίο. Γράφει: «...Μια κατάρα βαραίνει από τον πόλεμο και δώθε προπαντός την Ελλάδα. Η φθίση. Νούμερα θανάτου που είναι τρομακτικά. Υγιεινολόγοι, γιατροί, εφημερίδες γράφουν για τον αφανισμό που συντελείται σε νέες ζωές. Σε 250.000 υπολογίζονται οι φυματικοί στην Ελλάδα. Σε 25.000 φτάνουν κάθε χρόνο αυτοί που πεθαίνουν από τη φοβερή αυτή αρρώστια». Το προσδιορίζει ο δημοσιογράφος: «...Οσος είναι πάνω - κάτω ο πληθυσμός μιας ολόκληρης ελληνικής πόλης, που εξαφανίζεται έτσι απ' το μικρόβιο του Κωχ μέσα σε δέκα, δώδεκα μήνες...». Μπροστά σ' αυτή τη φρικιαστική αιμορραγία, τι κάνει το κράτος; Τίποτα, εκτός από το να διαπιστώνει την κατάσταση και απόδειξη η απερίγραπτη κατάσταση που επικρατεί εκεί.
ΚΙ ΕΝΩ το νοσοκομείο - σανατόριο θα 'πρεπε να είναι ένα πραγματικό κάστρο υγείας απέναντι στον εχθρό, τη φυματίωση, αντίθετα δεν είναι παρά ένας τόπος θανάτου. Είναι τόπος θανάτου, τόπος ταπείνωσης και μαρτυρίου των αρρώστων. Ανατριχιαστικά τότε τα νούμερα που αναφέρονται παραπάνω, αλλά και αναξιόπιστα τα στοιχεία που διαθέτει η χώρα σχετικά με την εξέλιξη της φυματίωσης. Την αναξιοπιστία των στοιχείων αποκάλυψε η καταγραφή των κρουσμάτων κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτή ανέτρεψε την εικόνα που υπήρχε. Ετσι ενώ η επίσημη καταγραφή, μέσω του Κέντρου Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων (ΚΕΕΛ), παρουσιάζει σταθεροποίηση ή και πτωτική πορεία, η καταγραφή στους Ολυμπιακούς έδωσε άλλα διαφορετικά με νούμερα υπερδιπλάσια από αυτά που δηλώνονται.
ΤΕΤΟΙΑ ρεπορτάζ έχουν και τα κυνηγητά τους, έχουν κόστος για το δημοσιογράφο που θέλει να είναι σωστός στην αποστολή του. Ο Στούρνας σ' όλη τη δημοσιογραφική του ζωή τα έβγαλε πέρα από της σκληρής δουλιάς το μεροκάματο. Μακριά από Τράπεζες, Μποδοσάκηδες και χρηματοκιβώτια πονηρά και άνομα.
ΗΤΑΝ νωπό ακόμη το μελάνι στο μικρό βιβλιαράκι για τη «Σωτηρία» κι έφτανε η βασιλομεταξική δικτατορία, που το βιβλίο θα πήγαινε στην πυρά μαζί με πολλά άλλα, τα οποία είχε απαγορεύσει η 4η Αυγούστου. Και για να ολοκληρωθεί το κυνηγητό, μόλις μπήκαν οι Γερμανοί τα τσιράκια του Μανιαδάκη, με ενημερωμένους τους καταλόγους των αγωνιστών, τους παρέδιδαν στους χιτλεροφασίστες και τους έκλειναν στο στρατόπεδο της Λάρισας, όπου έστειλαν και τον Κ. Στούρνα για κάμποσους μήνες.
ΣΤΟ φάκελο του δημοσιογράφου, που παραδόθηκε στους Ιταλούς, είχαν φροντίσει να περιληφθεί και το βιβλιαράκι η «Σωτηρία», με πολλές επεξηγηματικές σημειώσεις για το περιεχόμενό του.
ΕΙΝΑΙ βέβαια αρρώστια «ξεχασμένη» η φυματίωση. Η αλήθεια είναι πως «λαγοκοιμάται», είναι σε δράση και μάλιστα παρουσιάζει και έξαρση. Και αποτελεί πρόβλημα σοβαρό και για τη χώρα μας, αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο. Κάθε χρόνο η ανθρωπότητα θρηνεί 1,8 εκατομμύρια άτομα από φυματίωση. Αυτό ακριβώς γινόταν πριν από 128 χρόνια, παρόλο που η φυματίωση είναι σήμερα ιάσιμη και μάλιστα πλήρως. Με την προϋπόθεση, βέβαια, πως έχει γίνει έγκαιρα η διάγνωση. Αλλιώτικα στα «κρυφά» κάνει θραύση...
Όπως διαβάζουμε σε ένα άρθρο (Νίκος Καραντηνός, Ριζοσπάστης):
....
ΜΑΣ γυρίζει πολλά χρόνια πίσω η αναφορά στην εφιαλτική αρρώστια, το «χτικιό», όπως είχε τότε ονοματίσει το λαός τη φυματίωση. Εικόνες απελπισίας στα χωριά, στις πόλεις που τους «έπεφτε» να 'χουν φυματικό στο σπίτι και ν' αναζητούν κι εκείνοι μ' αγωνία σε κάποιο σανατόριο το κρεβάτι.
Η ΠΟΡΕΙΑ προδιαγραμμένη, όπως και το τέλος. Λιγοστοί οι τυχεροί που ξέφευγαν από το δρεπάνι του χάρου! Μια επίσημη στατιστική του σανατόριου δείχνει ότι το 42% των αρρώστων που μπαίνουν εκεί πεθαίνουν σε 15 το πολύ μέρες, το 25% φτάνει τους δυο μήνες και μόλις το 3-4% περνούν το χρόνο.
ΕΝΑ μικρό βιβλιαράκι με τον τίτλο «Η Σωτηρία - τόπος μαρτυρίου των φθισικών», που έγραψε, ύστερα από ένα μεγάλο ρεπορτάζ, ο αγωνιστής δημοσιογράφος Κώστας Στούρνας, αποκάλυπτε την εφιαλτική κατάσταση που επικρατούσε στο πρώτο σανατόριο της χώρας, στο οποίο νοσηλεύονταν γύρω στις 5.000 άρρωστοι.
ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ η γραφή του δημοσιογράφου από τα δυο προλογικά του λόγια, με τα οποία ανοίγει το βιβλίο. Γράφει: «...Μια κατάρα βαραίνει από τον πόλεμο και δώθε προπαντός την Ελλάδα. Η φθίση. Νούμερα θανάτου που είναι τρομακτικά. Υγιεινολόγοι, γιατροί, εφημερίδες γράφουν για τον αφανισμό που συντελείται σε νέες ζωές. Σε 250.000 υπολογίζονται οι φυματικοί στην Ελλάδα. Σε 25.000 φτάνουν κάθε χρόνο αυτοί που πεθαίνουν από τη φοβερή αυτή αρρώστια». Το προσδιορίζει ο δημοσιογράφος: «...Οσος είναι πάνω - κάτω ο πληθυσμός μιας ολόκληρης ελληνικής πόλης, που εξαφανίζεται έτσι απ' το μικρόβιο του Κωχ μέσα σε δέκα, δώδεκα μήνες...». Μπροστά σ' αυτή τη φρικιαστική αιμορραγία, τι κάνει το κράτος; Τίποτα, εκτός από το να διαπιστώνει την κατάσταση και απόδειξη η απερίγραπτη κατάσταση που επικρατεί εκεί.
ΚΙ ΕΝΩ το νοσοκομείο - σανατόριο θα 'πρεπε να είναι ένα πραγματικό κάστρο υγείας απέναντι στον εχθρό, τη φυματίωση, αντίθετα δεν είναι παρά ένας τόπος θανάτου. Είναι τόπος θανάτου, τόπος ταπείνωσης και μαρτυρίου των αρρώστων. Ανατριχιαστικά τότε τα νούμερα που αναφέρονται παραπάνω, αλλά και αναξιόπιστα τα στοιχεία που διαθέτει η χώρα σχετικά με την εξέλιξη της φυματίωσης. Την αναξιοπιστία των στοιχείων αποκάλυψε η καταγραφή των κρουσμάτων κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτή ανέτρεψε την εικόνα που υπήρχε. Ετσι ενώ η επίσημη καταγραφή, μέσω του Κέντρου Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων (ΚΕΕΛ), παρουσιάζει σταθεροποίηση ή και πτωτική πορεία, η καταγραφή στους Ολυμπιακούς έδωσε άλλα διαφορετικά με νούμερα υπερδιπλάσια από αυτά που δηλώνονται.
ΤΕΤΟΙΑ ρεπορτάζ έχουν και τα κυνηγητά τους, έχουν κόστος για το δημοσιογράφο που θέλει να είναι σωστός στην αποστολή του. Ο Στούρνας σ' όλη τη δημοσιογραφική του ζωή τα έβγαλε πέρα από της σκληρής δουλιάς το μεροκάματο. Μακριά από Τράπεζες, Μποδοσάκηδες και χρηματοκιβώτια πονηρά και άνομα.
ΗΤΑΝ νωπό ακόμη το μελάνι στο μικρό βιβλιαράκι για τη «Σωτηρία» κι έφτανε η βασιλομεταξική δικτατορία, που το βιβλίο θα πήγαινε στην πυρά μαζί με πολλά άλλα, τα οποία είχε απαγορεύσει η 4η Αυγούστου. Και για να ολοκληρωθεί το κυνηγητό, μόλις μπήκαν οι Γερμανοί τα τσιράκια του Μανιαδάκη, με ενημερωμένους τους καταλόγους των αγωνιστών, τους παρέδιδαν στους χιτλεροφασίστες και τους έκλειναν στο στρατόπεδο της Λάρισας, όπου έστειλαν και τον Κ. Στούρνα για κάμποσους μήνες.
ΣΤΟ φάκελο του δημοσιογράφου, που παραδόθηκε στους Ιταλούς, είχαν φροντίσει να περιληφθεί και το βιβλιαράκι η «Σωτηρία», με πολλές επεξηγηματικές σημειώσεις για το περιεχόμενό του.
ΕΙΝΑΙ βέβαια αρρώστια «ξεχασμένη» η φυματίωση. Η αλήθεια είναι πως «λαγοκοιμάται», είναι σε δράση και μάλιστα παρουσιάζει και έξαρση. Και αποτελεί πρόβλημα σοβαρό και για τη χώρα μας, αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο. Κάθε χρόνο η ανθρωπότητα θρηνεί 1,8 εκατομμύρια άτομα από φυματίωση. Αυτό ακριβώς γινόταν πριν από 128 χρόνια, παρόλο που η φυματίωση είναι σήμερα ιάσιμη και μάλιστα πλήρως. Με την προϋπόθεση, βέβαια, πως έχει γίνει έγκαιρα η διάγνωση. Αλλιώτικα στα «κρυφά» κάνει θραύση...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου